“DEVLET ANA” ROMANININ SOSYOLOJİK BOYUTLARI
(SOCIOLOGIC DIMENSIONS OF THE NOVEL “THE DEVLET ANA”
)
|
Author
|
:
Label
|
Label
|
|
Type |
:
Other
|
|
Printing Year |
:
2016
|
|
Number |
:
5/3
|
|
Page |
:
1267-1287
|
|
Doi Number |
:
http://dx.doi.org/10.7884/teke.663
|
Özet
Kayı Beyliği gibi ufak bir uç beyliğinin cihana hükmeden bir imparatorluğa dönüşümündeki sosyolojik temellerin atılma sürecini anlatan Devlet Ana romanı, o devrin sosyal ve siyasi hayatına ayna tutar. Romanda “Osmanlı” ismiyle müsemma bir yaşam tarzının, Osmanlı’nın gelenek ve göreneklerinin ve Ahilik Teşkilatı gibi sosyal kurumların; beylikten devlete, aşiretten millete dönüşüm sürecindeki katkılarına yer verilir. Bu roman, Kemal Tahir’in roman yazımında “tarih” malzemesini nasıl kullandığını göstermesi bakımından önemlidir. Kemal Tahir, toplumsal sorunlara sanatçı kimliğinden dolayı kayıtsız kalamadığı için bu sorunlara alternatif çözümler arar. Tarih de Kemal Tahir’e göre bu alternatif çözümlerin en zenginlerindendir. Çünkü tarih içinde ortaya çıkan sorunlar, yine tarih içinde irdelenerek çözüme kavuşur.
Devlet Ana romanı ile Türk okuyucusunu Batı karşısında aşağılık kompleksinden kurtarma gayretinde olan Kemal Tahir; medeniyetler çatışmasının sergilendiği romanda, Türk toplumunun özündeki “adil” ve “kerim” devlet anlayışını Batı’daki sömürge düzeni ile mukayese eder. Türk okuyucusunun özündeki sosyolojik dinamizmi roman vasıtası ile keşfettirmeye çalışan Kemal Tahir; Osman Bey, Orhan Bey, Akçakoca, Bacıbey gibi roman kahramanlarından ve tarihî şahsiyetlerden idealize edilmek istenen bir Türk tipini oluşturmaya çalışır.
Sosyolojik gelişimi, romandaki kurguya yansıtan Kemal Tahir; tarihî malzemeyi amacına uygun bir şekilde sosyolojik temelli işler. Romanda beylikten devlete gelişim sürecindeki toplumun temel dinamiklerinden olan ATÜT algılamasına, Kerim Devlet anlayışına ve Ahilik Teşkilatı’nın işlevine vurgu yapılır. Bu çalışmada amaç; Devlet Ana romanı kapsamında çok boyutlu bir romanı, sosyolojik boyutta incelemektir.
Anahtar Kelimeler
Roman, tarih, sosyoloji, Kemal Tahir.
Abstract
The novel Devlet Ana, which tells the process of sociological founding during the transition of a small government like Kayı into an empire that hold do minion over the world, reflects that era’s social and political life. Also a life style, customs and traditions that are known as Ottoman and contributions of social organizations like Ahi during the transition of a government into a state and a tribe into a nation take place in the novel. The novel is important how Kemal Tahir uses history making during the writing novel. Kemal Tahir looks for alternatives solutions for this problem because he can’t be oblivious to social problems because of his artist modalities .According to Kemal Tahir, history is one of the richest of these alternative solutions because problems that occur in the history, again works out in the history by being considered at length.
Kemal Tahir, who save Turkish readers from inferiority complex against West with the novel Devlet Ana, which civilizations’ conflict is told makes an analogy between “righteous” and “gracious” state comprehension in the nature of Turkish society and colonizer polity in the West. Kemal Tahir, who tries to get discovered the sociological dynamism in the nature of Turkish reader by novel, creates a Turkish type that is idealized from novel characters and historical people such as Osman Bey, Orhan Bey, Akçakoca and Bacıbey.
Kemal Tahir, who reflects sociological develop mentinto the fiction in the novel, processes historical making suitably to its purpose and sociologically at the basis. ATÜT perception, which is basic dynamics of society in the development process during turning into a state from seigniory the understanding of Gracious State and the function of Ahi Organization are stressed in the novel. This study aims, Devlet Ana novel is multi-dimensional novel viewing sociological dimension.
Keywords
Novel, History, sociology, Kemal Tahir.