KÂBUSNÂME ÇEVİRİSİ ÖZELİNDE ON BEŞİNCİ YÜZYILDAN ON SEKİZİNCİ YÜZYILA TÜRKÇENİN SÖZ VARLIĞINDAKİ DEĞİŞİM
(CHANGE IN THE VOCABULARY OF TURKISH FROM THE 15TH TO THE 18TH CENTURY THE TRANSLATION OF QABUSNAME BEING A CASE IN POINT
)
|
Author
|
:
Perihan ÖLKER
|
|
|
Type |
:
Copyright
|
|
Printing Year |
:
2016
|
|
Number |
:
5/3
|
|
Page |
:
1114-1134
|
|
Doi Number |
:
http://dx.doi.org/10.7884/teke.701
|
Özet
Söz varlığını ortaya koyan çalışmalar arasında sözlükleri ve dizin çalışmalarını belirtebiliriz. Öte yandan sıklık sözlüklerinin de diğer pek çok çalışmaya nazaran istatistiki bilgisi verebilmesi yönüyle önemli olduğunu söylemeliyiz. Bir kelimenin yazılı dilde ne sıklıkla kullanıldığını bilmek söz varlığının değişim yönünü ortaya koyabilmek, bir dilin tarihî süreçlerini değerlendirebilmek açısından önemlidir. Bu çalışmamızda Orhan Şaik Gökyay’ın hazırlamış olduğu Mercümek Ahmed’in Kâbusnâme çevirisi ile Nazmîzâde Murtaza’nın, Kütahya Vahid Paşa Kütüphanesi yazma eserleri arasında yer alan, 1705 yılında Mercümek Ahmed çevirisini esas alarak - dil içi aktarım yaparak- yapmış olduğu Kâbusnâme çevirisini söz varlığı açısından karşılaştıracağız. Böylece 15. yüzyıldan 18. yüzyıla kadar Türkçenin söz varlığının değişim yönünü tespit edeceğiz. Bunu yaparken sözcüklerin sıklık oranlarını da kıyaslayarak daha kesin verilerin elimizde olmasını sağlayacağız.
Anahtar Kelimeler
Kâbusnâme Tercümesi, Nazmîzâde Murtaza, Söz Varlığı, Eski Anadolu Türkçesi, Klâsik Osmanlı Türkçesi.
Abstract
We can cite dictionaries and indexes among studies that reveal vocabulary. On the other hand, we must add that frequency dictionaries, too, are important compared with other studies in that they provide statistical information. Knowing how frequently a word is used written language is important to reveal the direction of changes in vocabulary and evaluate the historical processes of a language. In our study, we will compare a translation of Qabusname rendered by Orhan Şaik Gökyay and another translation rendered by Nazmizade Murtaza through intra-language based on a translation of Mercümek Ahmet dated 1705 found among the manuscripts at Kütahya Vahit Pasha Library, in terms of vocabulary. In this way, we will be able to determine the direction of change in the vocabulary of Turkish. While doing this, we will compare the frequency rates of the words, thereby obtaining more accurate data.
Keywords
Translation of Qabusname, Nazmizade Mutaza, Vocabulary, Old Anatolian Turkish, Classical Ottoman Tur