Özet
EBUSSUUD EFENDİ’NİN FARSÇA BİR MANZUM FETVASI
Fetva kelimesi yiğit, genç, kavî manasındaki fetâ kökünden gelmekte ve sual edilen müşkil bir meselenin hükmünün şeyhülislam veya müftüce kaynağından araştırılarak ortaya konulmasını anlatmaktadır. Bu kelime, fıkhî anlamını müşkil bir meseleyi güçlü bir cevapla izah etmekten dolayı kazanmıştır. Fetva verme, zor ve ciddi bir işlem olduğundan fetvayı veren için ‘hallâl-ı müşkilât, müşkil-güşâ’ gibi tabirler kullanılmıştır. Fetva kitapları çeşitli konularda kritik bilgiler içeren önemli kaynaklardır. Osmanlıda beş asırlık bir sürede 129 şeyhülislamın görev yaptığı ve verdikleri fetvaların fıkhî ve edebî yönden çok zengin bir malzeme ortaya koyduğu görülmektedir. Hâl-i hazırda elimizde 22 tane fetva mecmuası mevcut olup, bunlar ise yapılacak çok yönlü çalışmaları beklemektedir. Bu kitaplarda hukukî konuların öncelikli olduğu düşünülebilirse de dil ve edebî derinliğin de ciddî bir seviyede olduğu söylenebilir. Bazı fetva kitaplarında rastlanan manzum fetvalar bu heyecanın boyutunu daha da artırıcıdır. Manzum fetva verenlerin en önde geleni Şeyhülislam Ebussuud Efendi’dir. Bu çalışmada onun tespit edilen bir Farsça manzum fetvası tanıtılmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Ebussuud Efendi, Farsça, fetva, manzum fetva.