NÜFUS DEFTERLERİNE GÖRE 19. YÜZYILIN İLK YARISINDA ERDEMLİ VE ÇEVRESİ YÖRÜKLERİNİN İDARÎ VE DEMOGRAFİK DURUMU
(ACCORDING TO THE CENSUS RECORDS DEMOGRAPHIC AND ADMINISTRATIVE STATUS OF YORUK TRIBES IN ERDEMLI AND ITS SURROUNDINGS IN THE FIRST HALF OF THE 19TH CENTURY
)
|
Author
|
:
Sacit UĞUZ
|
|
|
Type |
:
Copyright
|
|
Printing Year |
:
2018
|
|
Number |
:
7/2
|
|
Page |
:
1380-1392
|
|
Doi Number |
:
http://dx.doi.org/10.7884/teke.4239
|
Özet
Bir toplumu meydana getiren insanların sayısı, cinsiyeti, yaş, meslek, inanç, dil ve benzeri birçok özellikleri yapılan nüfus sayımları ile belirlenir. Sayımlar sonucunda ortaya konulan istatistikî veriler ise devletlerin güncel ve geleceğe dönük politikalarının belirlenmesinde hayati öneme sahiptir. Geçmişte yapılan nüfus sayımlarına ait veriler, toplumların sosyal, ekonomik ve kültürel özelliklerini belirlemeye çalışan araştırmacılar için önemli kaynaklar arasındadır. Bu nedenle Osmanlı dönemine ait nüfus sayımı verileri bu alana merak sarmış tarihçilerin başvurduğu kaynakların başında gelmektedir. Osmanlı Devleti’nde modern manada ilk nüfus sayımı II. Mahmud döneminde 1831 yılında yapılmıştır. Ülkede askerliğe elverişli nüfusu belirlemeye yönelik olan ve bu nedenle sadece erkek nüfusun tespitinin yapıldığı bu sayımı, ilerleyen yıllarda daha kapsamlı ve detaylı sayımlar izlemiştir. Bu çalışmada ilk nüfus sayımlarına dayanılarak, 19. yüzyılın ilk yarısında, günümüz Erdemli İlçesinin kapsadığı bölgede yer alan yerleşim yerleri, Yörük aşiretleri, bölgenin idarî durumu ve demografik yapısı hakkında bazı tespitler yapılmıştır. İki vilayetin sınır hattı olarak kabul edilen Alata Deresinin batısı ve doğusunun, sosyal ve ekonomik açıdan farklı karakterler göstermesi nedeniyle ayrı ayrı ele alındığı bu çalışmada, özellikle yerleşim yerleri, Yörük aşiretlerinin isimleri, nüfusları ve dağılışları belirlenmeye çalışılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Aşiret, Erdemli, Nüfus, Sayım, Yörük
Abstract
Population, sex, age, occupation, belief, language and so many features of people are defined by censuses. The statistical data derived from censuses have vital importance in the process of making-policy. On the other hand, historical data are important sources for researchers those who are interested in social, economic and cultural features of the society.For this reason, the census data about the Ottoman period is one of the primary sources for historians studying in this field. The first modern census in the Ottoman State was conducted in 1831 during the reign of Mahmud II. In order to determine male population which were suitable for military service in the country, more comprehensive and detailed censuses were done in following years. In this paper, settlements, Yoruk tribes, administrative statues and demographic structures of the district of Erdemli in 19th century are identified. It is approached that Alata river, accepted as a border of two cities, has different social and economic features in this study. Especially, names of the settlement, Yoruk tribes, their population and distributions are pointed out.
Keywords
Tribes, Erdemli, Population, Census, Yoruk