DEDE KORKUT KİTABI’NDA BİLGİ KİPLİĞİ
(EPISTEMIC MODALITY IN THE BOOK OF DEDE KORKUT
)
|
Author
|
:
Duygu KAMACI GENCER
|
|
|
Type |
:
Copyright
|
|
Printing Year |
:
2019
|
|
Number |
:
8/1
|
|
Page |
:
38-52
|
|
Doi Number |
:
http://dx.doi.org/10.7884/teke.4400
|
Özet
Konuşucunun önerme karşısındaki tutumu ile ilgili anlamsal bir kategori olan kiplik, Aristo (MÖ 384-322) ile birlikte felsefe ve mantık araştırmalarında kendisine yer bulmuş, 19. yüzyıldan itibaren de dilbilimi alanyazınında kiplik üzerine incelemeler yapılmaya başlanmıştır. Dilbilimde Jespersen (1860-1943) ile başlayan modern kiplik çalışmaları, araştırmacılar tarafından anlamsal, biçimsel ve sözdizimsel düzlemde gerçekleştirilmiştir. Söz konusu araştırmacılar içinde Palmer, kipliği tipolojik bakımdan inceleyerek yaptığı özgün kiplik sınıflandırması ile alanyazınında sıkça başvurulan bir kaynağa imza atmıştır. Bu çalışmada, Oğuzların sosyal ve siyasi hayatını anlatan, konuşucu ve dinleyici bakımından kiplik incelemesi için araştırmacılara zengin bir içerik sunan Dede Korkut Kitabı’nın bilgi kipliği kategorileri, Palmer’ın belirlemiş olduğu ölçütler eşliğinde ele alınmış ve elde edilen verilerden yola çıkılarak Palmer’ın bilgi kipliği sınıflandırmasına yeni kategoriler ile katkı sağlanmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kiplik, önerme kipliği, bilgi kipliği, Dede Korkut Kitabı.
Abstract
Modality, a semantic category related to the attitude of the speaker against the proposition, found its place with Aristotle (384-322 BC) in philosophy and logic studies, and from the nineteenth century, research on modality in linguistics literature have become widespread. The modern modality studies, which began with Jespersen (1860-1943) in linguistics, were carried out by the researchers on a semantic, morphologic and syntactic stage. Among these researchers, Palmer, has examined modality typological, and he has signed a reference book in the literature with his unique modality categorization. In this study, the epistemic modality categories of The Book of Dede Korkut, which tells the social and political life of Oghuzes and gives a rich content to researchers for the study of modality in terms of the speaker and the listener, are discussed with the criteria determined by Palmer, and based on the data obtained from the research, Palmer's classification of epistemic modality has contributed to new categories.
Keywords
Modality, propositional modality, epistemic modality, The Book of Dede Korkut.