HÂREZM TÜRKÇESİYLE YAZILAN BİR KURʼAN TERCÜMESİ (MEŞHED-ĀSTĀN-İ QUDS-İ RAZAVĮ NÜSHASI)
(THE HOLY QURAN’S TRANSLATION INTO KHWARIZMI TURKISH (I.E. ASTAN QODS RAZAVI OF MASHHAD’S VERSION)
)
|
Author
|
:
Mehdi REZAEI
|
|
|
Type |
:
Copyright
|
|
Printing Year |
:
2016
|
|
Number |
:
5/3
|
|
Page |
:
1094-1113
|
|
Doi Number |
:
http://dx.doi.org/10.7884/teke.682
|
Özet
İslam dininin yaygınlaşmasıyla birlikte Kurʼan da çeşitli dillere çevrilmeye başlamıştır. Türkler bu çevirileri ilk asırlarda genellikle satır-arası yöntemle yapmışlardır. Doğu Türkçesiyle yapılan bu tercümeler, Türk dilinin tarihî gelişimini açıklamakta oldukça yararlı olmuştur. Bu eserler geniş sözcük hazinesi yanında gramatikal özellikleriyle de pek çok dilcinin dikkatini çekmiştir. Günümüze kadar, Doğu Türkçesiyle tercüme edilmiş birkaç nüsha bulunmuştur; ancak araştırmaların artmasıyla beraber yeni nüshaların bulunması da görülmektedir. Bunlardan biri de zengin Türkçe el yazmalarıyla tanınan Āstān-i Quds-i Razavį Kütüphanesinde tespit edilmiştir. 686 sayfayı içeren bu nüsha 1007 numarayla adı geçen kütüphanede kayıtlıdır. Bu çalışmada, söz konusu eseri tanıtmakla beraber dil özellikleri hakkında da bilgi verilecektir. Hârezm Türkçesiyle yazılan bu eserden birkaç sayfa seçip bu sayfalarda bulunan Türkçe materyaller çevriyazı ile gösterilecektir.
Anahtar Kelimeler
Kurʼan Çevirisi, Satır-Arası Kurʼan Çevirisi, Hârezm Türkçesi.
Abstract
With the spread of Islam, the Quran was translated into various languages as well. Turks of the old centuries mostly translated the texts with interlinear methods and strategies. The translations, carried out with Eastern Turkish have been especially influential in exploration of Turkish language historical trend. Besides a vast vocabulary treasure, the grammatical structure of the versions has been under the focus of linguists. To date, many versions translated into Eastern Turkish have been found. However, with a surge in research activities we can see that new versions exist. One of the versions has been found in the library of Astan Qods Razavi where Turkish versions have existed. The aforementioned version with 686 pages is held in Mashhad’s library registered by No. 1007. In the paper we give information about its linguistic features as well as introducing the artwork. A few pages of the version translated into Khwarizmi Turkish are selected. The Turkish language section of the pages is illustrated as a transcription.
Keywords
Quran translation, Interlinear translation of the Quran, Khwarizmi Turkish.