TERMS OF KINSHIP AND PROXIMITY USED IN KAZAKH TURKISH
Abstract
Geleneksel ilişkileri kapsayan aile ve akrabalık kültürü Türk toplumunda çok sağlam temellere dayanmaktadır. Bunun neticesi olarak Türk dillerinde yakınlık ve akrabalık terimleri diğer dillerle kıyaslandığında büyük bir zenginlik arz etmektedir. Türkçenin söz varlığında önemli yer tutan akrabalık, insan, hayvan ve bitki adları dilde, temel kelimeler olarak kabul edilmektedir. Akrabalık ve yakınlık terimleri gelenekleri; dilin zenginliğini ve özgünlüğünü ortaya koyarken kültür hakkında önemli ipuçları vermektedir. Bu nedenle bu kelimeler, dil öğrenimi ve öğretimi; dilbilgisi; dillerin akrabalıkları; toplumların yaşam tarzı ve kültürleri gibi konularda ilk başvurulan kelimeler arasında olmaktadır.
Türkçenin bir lehçesi olan Kazak Türkçesi söz varlığı incelendiğinde çok sayıda akrabalık ve yakınlık ifade eden terim olduğu dikkati çekmiş ve bu konu üzerine çeşitli kaynaklardan bahsi geçen terimlere ulaşılmıştır. Ulaşılan terimlerin ilk olarak kan bağı ve evliliğe bağlı terimler olduğu görülmekle birlikte bu kapsama ek olarak bazı etkenlerin de Kazak Türkçesinde yakınlık ve akrabalık terimlerinin oluşturulmasına tesir ettiği görülmüştür. Bu etkenler göz önüne alınarak çeşitli sınıflandırmalar yapılmış ve örnek teşkil eden terimler anlamlarıyla birlikte başlıkların altında gösterilmiştir.
Keywords
Kazak Türkçesi, akrabalık terimleri, yakınlık terimleri, adbilim.