A STORY PUBLISHED IN TERCUMAN PUBLISHING HOUSE BY ISMAIL BEY GASPRINSKI’S: THE SHEPHERD GIRL
Abstract
XIX. yüzyılın sonu XX. yüzyılın başı, Rusya Türklerinin tarihinde fikirsel, kültürel ve toplumsal hayatlarındaki gelişmeler açısından çok önemlidir. Türk dünyası bu dönemde pek çok aydın yetiştirmiştir. Bu aydınlardan bazılarının hayatları ve yaşadıkları dönemlerde Rusya Türklerinin medenî gelişmesine katkıları henüz yeterince bilinmemektedir. Bu aydınlardan biri de Mehmetşah Akçurin’dir. Akçurin bahsedilen dönemde Kırım ve İdil-Ural sahası Türklerinin siyasi ve kültürel hayatında yenilik taraftarı faaliyetlerde bulunarak yıllarca Tercüman gazetesinin sekreterliğini yürütmüş, aralarında birçoğu usul-i cedid okullarında okutulmak üzere hazırlanmış ders kitaplarının yanı sıra küçük çapta kitaplar da yazmıştır. Çalışmamızda bugüne kadar ihmal edilmiş bu aydının hayatı ve eserleri tanıtılarak 1897 yılında Tercüman gazetesi matbaasında basılan Çoban Kız adlı hikâyesinin muhteva unsurları açısından incelenmiş ve dili hakkında bilgi verilmiştir. Realist hikâye özellikleri gösteren bu eser, söz konusu türün ilk örnekleri arasında yer alması nedeniyle Kırım ve Rusya Türklerinin edebiyatı ve dil tarihi açısından büyük önem arz etmektedir.
Keywords
Tercüman gazetesi matbaası, İsmail Bey Gaspıralı, Mehmetşah Akçurin, Çoban Kız.