A VEFĀT-NĀME WRITTEN IN CHAGATAI TURKIC

Abstract

Arapça ölüm kelimesinden yola çıkarak başta peygamber efendimizin ölümü olmak üzere dört halife, din büyükleri ve kimi devlet adamları için yazılmaya başlanmış olan vefât-nâmelere Çağatay Türkçesinde de rastlanmaktadır. Doğu Türkistan’da Çağatay Türkçesinin Klasik Sonrası devrinde istinsah edildiği anlaşılan 322 varaklık risalenin içerisinde nesir olarak 281b-291a varakları arasında yer almakta olan eserin tam adı “vefātnāme- i ān ḥażret ṣallāhü ʿaleyhi ve sellem”dir. Eser, Allah’a hamd, peygamberimize salavat ile başladıktan sonra Hz. Peygamberin sağlığı bozulunca yerine namaz kıldırması için Hz. Ebubekir’i görevlendirmesi ve bu durumu gören sahabalerin hüzünlenmeleri ile başlamakta, Hz. Ukaşe ile Hz. Peygamberin helalleşmesinden sonra Hz. Peygamberin emaneti teslimi ile son bulmaktadır. Yapmış olduğumuz çalışma ile eserin çeviri yazısı yapılmış, ses bilgisi, şekil bilgisi incelenmiştir. Ses bilgisi ve şekil bilgisinde gerekli görülen dil olayları ile birlikte Oğuz Türkçesi unsurları açıklanmıştır. Bu bağlamda çalışma kaleme alınırken eser incelemesine dayalı olması hasebiyle doküman incelemesi tekniği kullanılmıştır.



Keywords

Çağatay Türkçesi, vefât-nâme, vefât-ı nebi, gramer incelemesi, çeviri yazı.


Kaynakça