Oldukça zengin bir yapım eki varlığına sahip olan Türkçede bazı yapım ekleri çok nadir görülür. Dil tarihi boyunca kaydedilen sınırlı sayıdaki örnekler bu nadir yapım eklerinin yapı ve işlevini tespit etmek için yeterli olmamaktadır. Böyle bir durumda başvurulması gereken ilk kaynak ağızlar olmalıdır. Ağızlar bir yazı dilinin unutulan pek çok unsurunu koruması ve yazı diline göre daha zengin gramer şekillerine sahip olması bakımından büyük bir önem taşımaktadır. Tarihî ve çağdaş lehçelerde nadir görülen eklerden biri olan -GAl ekinin yapı ve işlevinin aydınlatılmasında Türkiye Türkçesi ağızlarında yer alan bu ek ile kurulu örnek kelimeler büyük katkı sağlayacaktır. -GAl eki tarihî ve çağdaş lehçelerde birkaç kelimede, Türkiye Türkçesi yazı dilinde sadece tutkal kelimesinde görülmektedir. Ek nadir görüldüğü için ekin yapısı ve işlevi hakkında sadece birkaç çalışmada bilgi verilmiştir. Türkiye Türkçesi ağızlarındaki veriler incelendiğinde ekin -GAn / -AğAn ekleri ile işlev benzerliğine sahip olduğu görülmektedir. Türkiye Türkçesi Ağızlarında bazı kelimelerin aynı anlamda hem -GAl hem de -GAn / -AğAn eki ile türetilmiş biçimlerinin olması bu ekin -GAn / -AğAn ekinden -n > -l değişimi ile geliştiği düşüncesini uyandırmaktadır. Türkiye Türkçesi ağızlarındaki bazı veriler farklı kaynaklardan gelen birden çok -GAl ekinin olabileceğini de düşündürmektedir. Birkaç kelimede ek -GIn / -GUn eki ile aynı işlevde kullanılmıştır. Bazı kelimelerde -k- veya -GA- pekiştirme ekleri ile -l / -Al fiilden isim yapma eklerinin birleşmesinden oluşmuş bir -GAl (-k-Al veya -GA-l) eki de düşünülebilir. Tarihî ve çağdaş lehçelerde nadir görülen bu ek, Türkiye Türkçesi ağızlarında yaklaşık kırk kelime türetmiştir. -GAl eki Türkiye Türkçesi ağızlarında çoğunlukla uygunluk, elverişlilik, aşırılık, kabiliyet bildiren sıfatlar türetmiştir. Aynı zamanda aşırılık, uygunluk anlamı ile birkaç alet adı yapmıştır. Türkiye Türkçesi ağızlarında ekin çoğunlukla tek heceli tabanlara geldiği görülmektedir. Ekin -eğel, -ekel, -ğAl, -ḫal ve -gar yan biçimleri de tespit edilmiştir. Türkiye Türkçesi ağızları, tarihî ve çağdaş lehçelerde nadir görülen eklerin işlev ve yapılarının aydınlatılmasını sağlayacak, Türk dili tarihindeki pek çok sorunun çözümüne ışık tutacak verilerle dolu bir hazinedir.

Keywords
Türkiye Türkçesi ağızları, yapım eki, varyant, -GAl eki.