ESKİ TÜRK YAZITLARI’NDAN ADANA’DAKİ KİTAP ANITI’NA
(FROM THE ANCIENT TURKISH INSCRIPTIONS TO “THE BOOK MEMORIAL” IN ADANA )

Yazar : Cengiz ALYILMAZ    
Türü :
Baskı Yılı : 2018
Sayı : 7/3
Sayfa : 1428-1443
338    2347


Abstract
Aklın ve zekânın uzantısı olan yazı, aynı zamanda yerleşik hayatın ve gelişmiş bir kültür ve uygarlığın da göstergesidir. Türkler dünyada kendi alfabesini / yazısını oluşturmayı başarmış ender milletler arasında yer almaktadır. Nitekim Türk boy ve toplulukları kendi alfabeleriyle (çoğu Asya coğrafyasında olmak üzere) dünyanın birçok bölgesinde anıtlar, yazıtlar dikmiş; kitaplar yazmıştır. Türk boy ve topluluklarının yazıt dikme / anıt dikme geleneği sonraki yüzyıllarda da devam etmiş; yapılan bu eserlerle geçmişe ait değerler, içinde yaşanılan döneme ve geleceğe taşınmak istenmiştir. Eski Türk boy ve toplulukları arasında yaygın olan yazıt dikme geleneği sonraki dönemlerde yerini önemli ölçüde kitaplara bırakmış; Türkler geçmişten günümüze kadar farklı konularda birbirinden değerli binlerce kitabı hem soydaşlarına hem de insanlık tarihine armağan etmişlerdir. Çağdaş belediyecilik anlayışının yanı sıra sosyokültürel faaliyetleri, sanat etkinlikleri, Türklük bilgisi ve Türk dünyası ile ilgili çalışmalarıyla da tanınan Adana Büyükşehir Belediye Başkanı Hüseyin SÖZLÜ de Türklerin anıt dikme geleneğine büyük bir katkı sağlamıştır. Zira SÖZLÜ ve ekip arkadaşları yaptıkları / yazdıkları eserlerle Türk milletine yön veren isimleri 2017 yılında açılışı yapılan ve “Kitap Anıtı” adını verdikleri eşsiz sanat eserleriyle ölümsüzleştirmeyi başarmışlardır. Bu makalede önce Eski Türklerde yazı ve yazıt dikme geleneğinden bahsedilmekte; sonra da Adana Büyükşehir Belediyesi tarafından diktirilen “Kitap Anıtı” hakkında ayrıntılı olarak bilgi verilmektedir

Keywords
Eski Türk Yazıtları, Adana, Adana Büyükşehir Belediyesi, yazıt, anıt, Kitap Anıtı, Hüseyin Sözlü.

Özet
The writing which is an extension of mind and intelligence is an indication of both a settled life and an advanced culture and civilization. The Turks are among the rare nations managed to create their own alphabet/writing in the world. The Turkish tribes and communities erected monuments, inscriptions in various places of the world (most of them being in Asian geography) and they wrote books with their own alphabets. The tradition of erecting monuments/inscriptions of Turkish tribes and communities continued in the following centuries; It is aimed to convey the historical values with these works to the present and future. The tradition of erecting inscriptions which was common among the ancient Turkish tribes and communities left its place to the books in the following periods; the Turks presented thousands of books having different topics to their cognates and to the human history from past to present. Hüseyin SÖZLÜ Adana Metropolitan Mayor, who is known for his socio-cultural activities, art activities, Turkishness knowledge and his works on Turkish World as well as for his modern municipality understanding contributed significantly to the Turkish tradition of monument erection. SÖZLÜ and his colleagues managed to immortalize the names leading the Turkish nation due to the works they created, with their unique art work inaugurated in 2017 and named as "the Book Monument". In this article, first, the ancient Turkish tradition of inscription erection is discussed; and then detailed information on "the Book Monument" erected by Adana Metropolitan Municipality is presented.

Anahtar Kelimeler
Ancient Turkish Inscriptions, Adana, Adana Metropolitan Municipality, inscription, monument, "the Bo