ORTAOKUL TÜRKÇE DERS KİTAPLARININ TÜRK VE DÜNYA EDEBİYATINI TEMSİL KABİLİYETİ AÇISINDAN İNCELENMESİ
(EXAMINATION OF SECONDARY SCHOOL TURKISH TEXTBOOKS IN TERMS OF ABILITY OF REPRESENTATION OF TURKISH AND WORLD LITERATURE )

Yazar : Safiye AKDENİZ    
Türü :
Baskı Yılı : 2019
Sayı : 8/2
Sayfa : 1119-1136
365    1991


Abstract
Eğitim öğretim faaliyetlerinin gerisinde belirli amaçlar doğrultusunda hazırlanmış bir program bulunur. Bu programın pratikteki temsili ders kitapları, uygulaması ise öğretmenler tarafından gerçekleştirilir. Öğretmen yanlışlıkları tespit etme, eksikliği giderme konusunda inisiyatif alabilmesi bakımından önemli bir elemandır. Bir diğer önemli unsur ise ona kılavuzluk yapacak, işini kolaylaştıracak olan ders kitabıdır. Özellikle bizim gibi hayli kalabalık bir öğrenci kitlesini barındıran gelişmekte olan ülkelerde ders kitabının önemi oldukça büyüktür. Çoğu kez tek kaynak olarak kullanıldığı dezavantajlı bölge veya gruplarda ise önemi bir kat daha artmaktadır. Türkçe ders kitapları ders kitabı olmanın dışında birçok görevi de yerine getirirler. Karakter ve değerler eğitimi, kültür taşıyıcılığı, ortak hafızanın oluşumu, estetik beğeninin tesisi vb. bunlardan bazılarıdır. Dört temel becerinin edinimi ve geliştirilmesinin yanı sıra Türkçe dersinin en önemli amaçlarından biri, Türk edebiyatını belli bir program dâhilinde öğrenciye tanıtmak ve bu yolla onun içinde bulunduğu kültürü öğrenmesini ve benimsemesini sağlamak olmalıdır. İletişim araçları sayesinde dünyanın gittikçe küçüldüğü günümüzde, Türkçe dersinin temel hedeflerinden bir diğeri ise öğrencilerin dünyadaki değişik kültürleri tanımaları ve dünya edebiyatının önemli isim ve eserlerinden haberdar olmalarıdır. Ancak günümüzde Türkçe ders kitapları tematik bir plan takip ettiği ve metinler temaya uygunluğuna göre seçildiği için bu önemli görevin ortaokul müfredatıyla gerçekleştirilmesi mümkün görünmemektedir. Bu çalışmada temel amaç, ortaokulda okutulan Türkçe ders kitaplarını bu açıdan ele alarak Türk ve dünya edebiyatından hangi yazarları ve onlara ait hangi metinleri barındırdığını belirleyip seçilen yazarların ve metinlerin Türk ve dünya edebiyatını ne kadar temsil ettiğini ortaya çıkarmaya çalışmaktır.

Keywords
Ortaokul Türkçe ders kitapları, Türk edebiyatı, dünya edebiyatı.

Özet
There is a program prepared in accordance with specific purposes in the background of educational activities. The practical representation of this program are textbooks and teachers carry out its implementation. The teacher is an important element in being able to take initiative to detecting errors and filling deficiencies. Another important element is the textbook, which will guide him and make his job easier. The importance of textbook is great, especially in developing countries such as ours, which harbours a considerable student population. It is crucial in disadvantaged areas of groups where textbook usually used as the only source and supplementary reference are rarely referred. Turkish Textbooks fulfil many duties other than just being textbooks. Some of them are character and ethics education, culture bearing, forming of collective memory, establishing aesthetic taste, etc. The most important aim of Turkish class is to introduce Turkish literature to the student within a certain program and in this way ensure that he learns and adopts the culture he lives in, along with the acquirement and improvement of four basic skills. One of the primary goals of Turkish class in the modern day where the world gets smaller owing to the means of communication is that the students get to know different cultures and be informed on the important names and works of the world literature. However, it does not seem possible that this duty can be executed with secondary school curriculum as the Turkish textbooks in our day follows a thematic plan and texts are chosen as their suitability to thee theme. Primary goal in this study is to approach the secondary school Turkish textbooks from this angle, determine the which writers from Turkish and world literature and which of their texts are included and try to determine how much these represent Turkish literature or one of its eras along with the important texts of world literature.

Anahtar Kelimeler
Secondary school Turkish textbooks, Turkish literature, world literature.