Bu araştırmanın amacı ortaokul Türkçe ders kitaplarında bulunan okuryazarlık türlerini karşılaştırmalı olarak incelemektir. Bu doğrultuda çalışma, nitel araştırma yöntemlerinden biri olan doküman analizine göre tasarlanmıştır. Araştırmanın inceleme nesneleri; 2023-2024 yılında okutulan 5. 6. 7. ve 8. sınıf seviyesindeki 4 adet Türkçe ders kitabından oluşmaktadır. İçerik analizi tekniğinden yararlanılarak çözümlenen verilerin görselleştirilmesinde MAXQDA 20.4.1. yazılımı kullanılmıştır. Çalışmanın sonunda, ortaokul Türkçe ders kitaplarının tümünde bilgi, görsel, grafik, dijital olmak üzere belirlenen 4 okuryazarlık türüne yer verildiğine fakat bu okuryazarlıkların sınıf seviyelerine dengeli bir şekilde dağılmadığına ulaşılmıştır. Bunun yanında okuryazarlık türlerinin birbiriyle ve dil becerileriyle ilişkili olarak ele alınmadığı ve okuryazarlıkları kazandırmaya dönük etkinliklerin belirli yetkinliklerle sınırlandırıldığı tespit edilmiştir. Tüm sınıf düzeylerindeki Türkçe ders kitaplarında dijital okuryazarlık becerisinin farklı yetkinlikleri barındırması açısından arttırılması ve çoklu okuryazarlık kavramının ön plana alınması gerektiği ders kitabı yazarlarına sunulan öneriler arasındadır.

Ortaokul, Türkçe, ders kitabı, okuryazarlık.

This study aims to compare the different types of literacy found in Turkish textbooks used in middle schools. The study used a document analysis, which is a qualitative research method. Four Turkish textbooks from grades 5-8, used in the academic year 2023-2024, were analyzed using the content analysis technique with MAXQDA 20.4.1 software. The study found that all middle school Turkish textbooks included four types of literacy (information, visual, graphic, and digital). However, these literacies were not evenly distributed among the grade levels. The study also found that the textbooks did not relate the different types of literacy or language skills to each other. Additionally, the activities to develop these literacies were limited to specific competencies. The study suggests that textbook authors emphasize digital literacy skills in Turkish textbooks at all grade levels by including different competencies. The concept of multiple literacies should also be emphasized.

Middle school, Turkish, textbook, literacy.