18. yüzyıl klasik Türk edebiyatının, Nedîm çizgisinde şiirler yazdığı ifade edilen şairlerinden Bağdatlı Es’ad’ın hayatına dair bilinenler, temelde Silâhdâr-zâde Tezkiresi, Şefkat Tezkiresi, Tezkire-i Şu’arâ-yı Bağdad, Sicill-i Osmânî ve Tuhfe-i Nâ’ilî adlı tezkire ve biyografi kitaplarında yer alan ve genelde birbirini tekrar eden oldukça sınırlı bilgilerle şairin Divan’ındaki bazı manzumelerinde yer alan ifadelerden hareketle ulaşılan çıkarımlara dayanmaktadır. Bu makalede, Bağdatlı Es’ad’ın hayatından söz eden özellikle Arapça kaynaklar incelenmiş, şairin biyografisine dair yeni katkılar sunacağını düşündüğümüz bilgiler ele alınmıştır. Es’ad’ın mevcut Türkçe kaynaklardaki biyografilerinde yer alan kimi boşlukları dolduran, kimi bilgileri doğrulayan ve kimi yanlışlıkları da tashih eden bu bilgilerin, şairin biyografisine zenginlik kazandıracağı düşünülmektedir. Ayrıca bu çalışmanın, Bağdatlı Es’ad gibi uzak coğrafyada yaşayan bir şairin hayatına dair verilere ulaşılmaya çalışılırken Türkçe temel kaynaklar kadar şairin yaşadığı bölgede yazılmış farklı dillerdeki kaynakların incelenmesinin de önemli sonuçlar ortaya koyabileceğine işaret etmek gibi dolaylı bir amacı da vardır.

Bağdatlı Es’ad, eski Türk edebiyatı tarihi, biyografi, 18. yüzyıl, Bağdat.

What is known about the life of Bağdatlı Es’ad, one of the poets of the 18th century classical Turkish literature who is said to have written poems in the vein of Nedim, is based primarily on the rather limited information in the collections of biographies and biography books called Silâhdâr-zâde Tezkiresi, Şefkat Tezkiresi, Tezkire-i Şu’arâ-yı Bağdad, Sicill-i Osmânî and Tuhfe-i Nâ’ilî, which generally repeat each other, and on inferences reached from the expressions in some verses in the poet’s Divan. In this article, Arabic sources providing information on the life of Baghdadli Es’ad have been examined, and information that we believe will provide new contributions to the poet’s biography has been discussed. This information, which fills some gaps in the biographies of Es’ad in existing Turkish sources, confirms some information, and corrects some errors, will enrich the poet’s biography. In addition, this study has an indirect purpose of indicating that while trying to reach data on the life of a poet like Baghdadli Es’ad who lived in a distant geography, examining sources in different languages written in the region where the poet lived, as well as basic Turkish sources, can yield important results.

As’ad of Baghdad, history of old Turkish literatüre, biography, 18th century, Baghdad.