OLDURGANLIK VE ETTİRGENLİK ÇATI EKLERİNİN İŞLEVLERİ
(THE FUNCTIONS OF TRANSITIVE AND CAUSATIVE VOICE SUFFIXES
)
Yazar
|
:
Funda KARA
|
|
Türü |
:
|
Baskı Yılı |
:
2016
|
Sayı |
:
5/3
|
Sayfa |
:
1204-1215
|
376 9173
|
Abstract
Fiilden fiil yapım ekleri, diğer türetim ekleri gibi, sözlük elemanı olabilecek kelimeler meydana getirirler. Ancak aynı başlık altında incelenseler bile sözlük anlamından çok söz dizimsel işlevleri olan ekler de vardır. “Çatı ekleri” olarak bilinen bu ekler, cümlede eyleyen değeri taşıyan ögeleri düzenler, anlama katkıda bulunur, cümle yapısını değiştirir ve bunlara bağlı olarak işlevlerine göre adlandırılır. Çatı ile ilgili terimlerin adlandırılmasında tam bir tutarlılık yoktur. Oldurganlık ve ettirgenlik de bu tutarsızlığa konu olan terimlerdendir. “Her iki terim de aynı şeyi mi ifade ediyor? Eğer öyleyse, neden iki farklı terime ihtiyaç duyulmuş? Biri diğerinin alt başlığı olabilir mi?” gibi sorular, söz konusu eklerin cümlede kazandıkları anlam ve işlevleri doğrultusunda cevaplandırılabilir. Aşağıdaki makalede, birbirlerinden farklı anlam ve işlevlerde kullanılan bu terimlerin, çatı kavramı içinde ayrı ayrı ele alınması gerektiği anlatılmaya çalışılmıştır.
Keywords
Çatı ekleri, oldurganlık ekleri, ettirgenlik ekleri.
Özet
Words of dictionary elements such as derivational affixes of verbs and other deduction affixes are constituted out of verbs. However, even though they are analyzed under the same title, there are affixes with functions of syntax rather than dictionary meanings. These affixes known as ‘voice suffixes’ organize the elements of agents in a sentence, make contributions to the meaning, change the structure of the sentence and named according to their functions in relation to those activities. There is not a complete coherence in the denotation of the terms related to the voice. Transitive and causative are two terms dealing with this inconsistency. Questions such as “Do both of the terms mean the same thing? If so, why is there a need of two different terms? Could one of them be the subtitle of the other?” can be answered in accordance with the meanings and functions of the aforementioned suffixes that they obtain in a sentence. In this study, it has been discussed the necessity of separate analysis of these terms used in different meanings and functions in terms of the concept of voice.
Anahtar Kelimeler
Voice suffixes, suffixes of transitive and causative structures.