Yazar	: Seyfettin BULUT   - Fatma SUSAR KIRMIZI
Türü	:
Baskı Yılı	: 2022
Sayı	: 11/4
Sayfa	: 1785-1806
185    388

Abstract
Bireyin yaşamı algıladığı becerilerden birisi olan okuma, gelişen olanaklarla birlikte farklı formlara dönüşmektedir. Dijital okuma giderek yaygınlaşmakta geniş kitlelerce ve artan sıklıkla kullanılmaktadır. Okuma sürecini etkileyen değişkenlerden biri olan motivasyonu, dijital okuma sürecinde görmezden gelmek mümkün değildir. Öğrencilerin dijital okuma motivasyonlarını belirlemek, mevcut durum hakkında bilgi edinmek ve öğrencileri dijital okumaya motive edecek etkinlikler tasarlamak için önem taşımaktadır. Bu araştırma ile ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerine yönelik dijital okuma motivasyonu ölçeği geliştirmek amaçlanmıştır. Bu amaçla, açık uçlu soru formlarıyla aktif olarak dijital okuma yapan 138 dördüncü sınıf öğrencisinin görüşleri alınmıştır. Elde edilen veriler ve alan yazın ışığında 61 yargıdan oluşan madde havuzu oluşturulmuştur. Uzman görüşleriyle madde havuzundan 22 madde çıkarılmış ve 39 maddelik aday ölçekle pilot uygulama yapılmıştır. Pilot uygulama, aktif olarak dijital okuma yapan 345 dördüncü sınıf öğrencisiyle gerçekleştirilmiştir. Yapılan Açımlayıcı Faktör Analizi ile 20 madde ölçekten çıkarılmıştır. Ayrıca ölçeğin “bireysel yararlar”, “içerik” ve “etkileyicilik” şeklinde isimlendirilen 3 alt ölçekten oluştuğu belirlenmiştir. Dijital okuma motivasyonu ölçeğinin son hali 19 maddeden oluşmaktadır. Yapılan doğrulayıcı faktör analizi sonucunda ise RMSEA değeri 0.00, CMIN/DF değeri 0.967, CFI = 1.00, NFI = 0.892, GFI = 0.958 olarak hesaplanmıştır. Yapılan Cronbach’s Alpha güvenirlik analizi sonrasında ölçeğin bütününden elde edilen iç tutarlılık katsayısının α=.855 olduğu görülmüştür. Ölçme aracındaki bütün maddeler güvenirliğe katkı sağlamaktadır. Araştırma sonucunda ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin dijital okuma motivasyonlarını ölçmek amacıyla geçerli ve güvenilir bir araç geliştirilmiştir. Ölçeğin alan yazındaki ihtiyacı karşılaması beklenmektedir.

Keywords
Dijital okuma, motivasyon, ilkokul, ölçek geliştirme.

Özet
Reading, which is one of the skills in which an individual perceives life, turns into different forms with developing opportunities. Digital reading is becoming more and more widespread, and it is used by large masses and with increasing frequency. It is not possible to ignore motivation, which is one of the variables affecting the reading process, in the digital reading process. It is important to determine students' digital reading motivations, to learn about the current situation and to design activities that will motivate students to digital reading. With this research, it was aimed to develop a digital reading motivation scale for primary school fourth grade students. For this purpose, the opinions of 138 fourth grade students who were actively engaged in digital reading with open-ended question forms were taken. In the light of the data obtained and the literature, an item pool consisting of 61 judgments was created. With expert opinions, 22 items were removed from the item pool and a pilot application was made with a 39-item candidate scale. The pilot study was conducted with 345 fourth grade students who were actively engaged in digital reading. With the Exploratory Factor Analysis, 20 items were removed from the scale. In addition, it was determined that the scale consisted of 3 subscales named as “individual benefits”, “content” and “impactness”. The final version of the digital reading motivation scale consists of 19 items. As a result of the confirmatory factor analysis, RMSEA value was 0.00, CMIN/DF value was 0.967, CFI = 1.00, NFI = 0.892, GFI = 0.958. After the Cronbach's Alpha reliability analysis, it was seen that the internal consistency coefficient obtained from the whole scale was α=.855. All items in the measurement tool contribute to reliability. As a result of the research, a valid and reliable tool was developed to measure the digital reading motivation of primary school fourth grade students. It is expected that the scale will meet the need in the literature.

Anahtar Kelimeler
Digital reading, motivation, primary school, scale development.