Yazar	: Serpil ÖZDEMİR   - Ebubekir EROĞLU
Türü	:
Baskı Yılı	: 2022
Sayı	: 11/4
Sayfa	: 1613-1631
208    473

Abstract
Yabancı dil öğretiminde pedagojik ihtiyaçlar nedeniyle uyarlanmış metinlerden yararlanılmaktadır. Özgün metinler, yabancı dil öğrenicileri için yazılmamıştır, bu nedenle doğrudan öğretim ortamında kullanılmaları her zaman mümkün değildir. Özgün metinler hedef kitlenin dil seviyesine uygun hâle getirilerek uyarlanmaktadır. Uyarlanmış metinlerde sözcükler daha yaygın kullanılanlarla, dil bilgisi unsurları daha basit olanla değiştirilmektedir. Metin uyarlama sezgisel, yapısal ve metindilbilimsel yaklaşımlarla yapılabilmektedir. Uyarlanmış metinler, ders dışı okuma ihtiyacını karşılamak açısından önemlidir. Bu araştırmanın amacı yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde yapılan metin uyarlama çalışmalarını betimlemektir. Araştırmada doküman inceleme yöntemi kullanılmıştır. Konuyla ilgili 46 çalışma belirlenmiştir. Verilere betimsel analiz uygulanmıştır. Araştırma sonucunda metin uyarlama çalışmalarının 2010 yılında başladığı, çalışmaların %76.1’inin son 4 yılda yapıldığı, %65.2’sinin yüksek lisans tezi olduğu, %56.8’inin A2 ve B1 düzeylerine yönelik olduğu, %76.4’ünün Modern Türk Edebiyatı metinlerini uyarlandığı belirlenmiştir. Avrupa Dilleri Ortak Çerçeve Metni en sık başvurulan referanstır. Çalışmaların hiçbir aşamasında uzman görüşü almama eğiliminin yaygın olduğu görülmüştür. Uyarlanmış metinlerin okuduğunu anlamaya olumlu etkisi olduğu görülmüştür. Araştırmaların %54.8’inde yapısalcı bir yaklaşımla metinler uyarlanmıştır. Bu sonuçlara göre araştırmaların farklı türde metinlerle zenginleştirilmesi, bilgilendirici metinlere araştırmalarda daha çok yer verilmesi, hedef kitlenin tek düzey olarak belirlenmesi, çalışmaların geçerli ve güvenilir nitelik kazanmasına yönelik tedbirler alınması, uyarlanan metinlerin öğretimsel etkisinin araştırılması, yöntemsel olarak deneysel ve eylem araştırmalarına yönelim, metindilbilimsel yaklaşımla uyarlama yapılması önerilmektedir.

Keywords
Türkçe eğitimi, yabancı dil olarak Türkçe öğretimi, metin uyarlama, metin uyarlama araştırmaları, araştırmaların yönelimleri.

Özet
Adapted texts are used in foreign language teaching due to pedagogical needs. The original texts are adapted by making them suitable for the language level of the target audience. The original texts were not written for foreign language learners, so it is not always possible to use them directly in the teaching environment. In adapted texts, words are replaced with more common ones, and grammatical elements are replaced with simpler ones. Text adaptation can be done with intuitive, structural and textlinguistic approaches. Adapted texts are important in meeting the need for extracurricular reading. The aim of this research is to describe the text adaptation studies in teaching Turkish as a foreign language. Document analysis was conducted. 46 studies were identified. Descriptive analysis was applied. It was found that text adaptation studies started in 2010, 76.1% of the studies were carried out in the last 4 years, 65.2% were master's thesis, 56.8% are for A2 and B1 levels. Modern Turkish Literature texts were adapted in 76.4%. The Common European Framework of Reference for Languages was the most frequently referenced. It was observed that the tendency not to get expert opinion at any stage of the studies was common. It was determined that adapted texts had a positive effect on reading comprehension. In 54.8% of them, the texts were adapted with a structuralist approach. Enriching the studies with different types of texts, including more informative texts in the research, determining the target audience just one specific level, taking measures to ensure the valid and reliable quality, investigating the instructional effect of the adapted texts, methodically, orientation to experimental and action research, and the text-linguistic adaptation method are recommended.

Anahtar Kelimeler
Turkish education, teaching Turkish as a foreign language, text adaptation, text adaptation studies,